Εγκαίνια: 22 Νοεμβρίου στις 20.00
Διάρκεια: 22-11-2018 έως 20-12-2018
Ωράριο: Δευτέρα έως Σάββατο 12.00 – 20.00
Εκθεσιακός Χώρος: Αίθουσα Κένεντι και Αίθουσα Γκίκα (Ελληνοαμερικανική Ένωση, Μασσαλίας 22, Αθήνα)
Πληροφορίες: «Φωτογραφικός Κύκλος» - Πλάτων Ριβέλλης, 6945-437577, platon@rivellis.gr
Εικόνες Καθημερινότητας
Μια ομαδική έκθεση του «Φωτογραφικού Κύκλου»
Το σπίτι, η οικογένεια, ο καθημερινός και οικείος χώρος αντιμετωπίστηκαν πάντα σαν προφυλαγμένες περιοχές μακριά από τα τρίτα βλέμματα. Χώροι αγαπητοί, που δεν παρουσίαζαν όμως άλλο ενδιαφέρον παρά ως πλαίσιο ζωής. Σχεδόν κανένας φωτογράφος δεν ασχολήθηκε μαζί τους και οσάκις οι χώροι αυτοί φωτογραφήθηκαν, ήταν για αποτύπωση οικογενειακών πορτρέτων. Και τότε όμως εμφανίστηκαν με την ψυχρή τελειότητα ενός φωτογραφικού στούντιο, με κυρίαρχη την επιμελώς τακτοποιημένη πόζα των μελών της οικογένειας σε μια άκαμπτη στάση με φόντο ένα ατσαλάκωτο καθιστικό.
Αντιστοίχως, η αναμνηστική φωτογραφία ξεκίνησε με την αποτύπωση τελετών και επετείων για να εξελιχθεί σε μια παράλογη και λίγο κωμική αναζήτηση μιας «φυσικότητας» που βρίσκεται στον αντίποδα του τελετουργικού παρελθόντος της. Μιας φυσικότητας που θεωρήθηκε ότι ανταποκρίνεται στην κίνηση που ο φωτογράφος επιχειρεί να απαθανατίσει, παραβλέποντας ότι η φωτογραφία καλείται αντιθέτως να καταγράψει και να εξάρει την ακινησία.
Τα τελευταία χρόνια η καταιγιστική παρουσία των κινητών τηλεφώνων ισοπέδωσε κάθε έννοια ανάμνησης -όπως τουλάχιστον αυτή αντιμετωπιζόταν μέχρι σήμερα- αντικαθιστώντας την με μια νευρωτική αποτύπωση εκατομμυρίων στιγμών προσωπικής ζωής που αναιρούν την ίδια την αξία της ανάμνησης και την εξομοιώνουν με τη ροή του χρόνου, τον οποίο δεν υπερβαίνουν αλλά απλώς καταγράφουν. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η καταγραφή αυτή περιορίζεται και πάλι στην κίνηση των προσώπων και στην επιλογή συνήθως εξωτερικών χώρων περιφρονώντας εκ νέου τόσο την ακινησία όσο και την σημασία του οικείου περιβάλλοντος που αποτελεί το κύριο θέατρο της ζωής.
Στον χώρο όμως μιας καλλιτεχνικής φωτογραφίας που εκτείνεται πέρα από τον κόσμο των γκαλερί ή από αυτόν της ειδησεογραφίας αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια -θα έλεγα αυθόρμητα- μια αναζήτηση και προτίμηση περιοχών που δεν διακρίνονται για ένα αισθητικό βάρος, ούτε οδηγούν με ευκολία σε νοηματικές συνθηματολογίες και απλουστεύσεις, αφήνοντας έτσι πιο ελεύθερη την παρέμβαση και την παρουσία του φωτογράφου. Η προσέγγιση αυτή αποκτά μεγαλύτερη δύναμη και εύρος επειδή οι περιοχές αυτές είναι υπογείως φορτισμένες με ένα ίχνος τρυφερότητας και μελαγχολίας, συναισθήματα, που όταν -όπως στην προκειμένη περίπτωση- κινούνται στο παρασκήνιο, τρέφουν και φορτίζουν την καλλιτεχνική δημιουργία.
Μελετώντας τη δουλειά των φωτογράφων-μελών του «Κύκλου», κάτι που κάνω συχνά αφού μου δίνει ιδιαίτερη χαρά, διαπίστωσα ότι ήταν μεγάλος ο αριθμός εκείνων που αποτύπωναν -εν είδει προσωπικού ημερολογίου- πολλές στιγμές από το περιθώριο της προσωπικής τους καθημερινότητας, αναγνωρίζοντας πίσω από την προφανή ασημαντότητα το αισθητικό και συναισθηματικό βάρος που τις συνοδεύει. Πρόκειται συνήθως για φωτογραφίες που δύσκολα θα εύρισκαν τη θέση τους σε οικογενειακό λεύκωμα και μάλλον εξίσου δύσκολα στους τοίχους μιας γκαλερί, ενώ θα προβλημάτιζαν έντονα τον πιθανό συλλέκτη-αγοραστή, ο οποίος θα αναρωτιόταν αν θα μπορούσε να δικαιολογήσει την ανάρτηση τους στο σπίτι του.
Ο πειρασμός ήταν προφανώς μεγάλος να συγκεντρώσω μερικά από αυτά τα φωτογραφικά δείγματα, που νομίζω πως αποτελούν πλέον μια διακεκριμένη τάση, και με τη βοήθεια του Παναγιώτη Μαρκολέφα να συνθέσω μια έκθεση «ασήμαντης καθημερινότητας», η οποία απομονωμένη και ακινητοποιημένη από τον φωτογραφικό φακό αποκτά το εύρος μιας «μνημειακής καταγραφής».
Το συγκεκριμένο θέμα νομίζω ότι κερδίζει όταν παρουσιάζεται μέσα από το πολυεδρικό πρίσμα μιας ομαδικής έκθεσης, και μάλιστα φωτογράφων που μοιράζονται πολλές κοινές αντιλήψεις για την καλλιτεχνική χρήση του μέσου. Το ενδιαφέρον έγκειται στην προσωπική σφραγίδα που αναδεικνύεται μέσα από τον τρόπο μεταμόρφωσης του ασήμαντου σε σημαντικό με όπλο τη φωτογραφική προσέγγιση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου